Wetenschappelijk Onderzoek Rood Licht Therapie
1) Huidverbetering / Anti-Aging
1. Shurrab K, et al. Low-level laser therapy for skin rejuvenation: systematic review and meta-analysis. J Cosmet Dermatol. 2024.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38817003/
- Populatie: Geaggregeerde klinische studies naar huidelasticiteit, rimpels en melasma.
- Interventie: Diverse LLLT/LED-protocollen (rood en nabij-infrarood).
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde huidelasticiteit
- Vermindering van rimpels
- Beschouwd als veilige en nuttige aanvullende therapie
- Studietype: Systematische review (2024).
- Sterke punten/beperkingen: Recente meta-analyse; beperkingen door variërende doseringen en uitkomstmaten.
2. Couturaud V, Le Fur M, Pelletier M, Granotier F. Reverse skin aging signs by red light photobiomodulation. 2023.
- Populatie: 20 gezonde blanke vrouwen met gemengde tot vette huid, leeftijd niet exact opgegeven.
- Interventie: LED-masker (~630 ±10 nm, ~15,6 J/cm²), 2 sessies per week gedurende 3 maanden (12 min per sessie).
- Belangrijkste bevindingen:
- ~16,7% vermindering van verslapping van het gezicht
- ~31,3% toename van dermale dichtheid
- ~28,1% afname van poriediameter
- ~62,6% afname in talgproductie
- Effecten bleven 14–28 dagen aanwezig na stoppen
- Studietype: Klinische interventiestudie zonder controlegroep.
- Sterke punten/beperkingen: Kleine steekproef, geen placebo-groep.
3. Mota LR, et al. Photobiomodulation reduces periocular wrinkle volume by 30%: a randomized controlled trial (2023)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36780572/
- Populatie: 137 vrouwen van 40–65 jaar met huidfototype II–IV.
- Interventie: 10 sessies in 4 weken van rood (660 nm) en amber (590 nm) licht, split-face model.
- Belangrijkste bevindingen:
- ~31,6% rimpelreductie met rood licht
- ~29,9% rimpelreductie met amber licht
- Geen significante verbetering in hydratatie of visco-elasticiteit
- Studietype: Gerandomiseerde, gecontroleerde split-face studie.
- Sterke punten/beperkingen: Gericht op perioculaire zone, korte follow-up.
4. Jagdeo J, et al. Light-emitting diodes in dermatology: A systematic review. J Am Acad Dermatol. 2018.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6099480/
- Populatie: Diverse klinische studies (photo-aging, acne, wondgenezing).
- Interventie: Rood (630–660 nm) en NIR (830–880 nm) licht in verschillende protocollen.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde rimpels
- Toegenomen huidelasticiteit
- Collageenstimulatie
- Tot 26–36% rimpelreductie in sommige onderzoeken
- Studietype: Systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Grote variatie in doseringen en apparaten.
5. Wunsch A & Matuschka K. A controlled trial… Photomed Laser Surg. 2014.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3926176/
- Populatie: Volwassenen die full-face PBM kregen.
- Interventie: Polychromatisch rood/NIR-licht gedurende meerdere weken.
- Belangrijkste bevindingen:
- Hogere patiënttevredenheid
- Vermindering van fijne lijntjes
- Toename van collageendichtheid
- Studietype: Gecontroleerde klinische studie.
- Sterke punten/beperkingen: Apparaatafhankelijk; gestandaardiseerde doseringen nodig.
6. Avci P, et al. Low-level laser therapy (LLLT) in skin. Lasers Surg Med. 2013.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4126803/
- Populatie: Klinische en preklinische gegevens.
- Interventie: Rood licht (600–700 nm) en NIR (760–1100 nm).
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename in ATP-productie
- Stimulatie van collageensynthese
- Toename van fibroblastactiviteit
- Studietype: Narratieve/systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke mechanistische onderbouwing.
2) Sneller herstel, spierherstel & sportprestaties
1. Luo WT, et al. Effects of Low-Level Laser Therapy on Muscular Performance and Recovery: Systematic Review & Meta-analysis. Front Physiol. 2021.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9460079/
- Populatie: 24 klinische onderzoeken bij atleten en actieve volwassenen.
- Interventie: LLLT/PBM vóór of na training, golflengten 630–904 nm.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde spierkracht wanneer toegepast vóór inspanning
- Verminderde spierschade (lagere CK-waarden)
- Verminderde spierpijn
- Studietype: Meta-analyse.
- Sterke punten/beperkingen: Veel studies; variatie in dosering en timing.
2. Tomazoni SS, et al. Infrared Low-Level Laser Therapy applied before running test. Lasers Med Sci. 2019.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6885272/
- Populatie: Gezonde, actieve volwassenen.
- Interventie: IR-LLLT (808–830 nm) toegepast vóór een progressieve looptest.
- Belangrijkste bevindingen:
- Betere prestaties tijdens hardlopen
- Lagere vermoeidheidsindicatoren vergeleken met placebo
- Studietype: Gerandomiseerd klinisch onderzoek.
- Sterke punten/beperkingen: Goed gecontroleerd; één sessie — geen langdurige data.
3. Rossato M, et al. Dose-response effect of photobiomodulation on exercise performance. Lasers Surg Med. 2020.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33232629/
- Populatie: 18 fysiek actieve mannen.
- Interventie: PBM op verschillende energiedosissen toegebracht op de quadriceps vóór inspanning.
- Belangrijkste bevindingen:
- Duidelijke dosis-responsrelatie
- Meer herhalingen mogelijk vóór vermoeidheid
- Verminderde spiervermoeidheid
- Studietype: Gerandomiseerde crossover-studie.
- Sterke punten/beperkingen: Kleine steekproef maar uitstekende controle.
4. Lanferdini FJ, et al. Effects of Photobiomodulation Therapy on Performance in Sports: Randomized Trials & Mechanisms. Sports Med. 2023.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10594465/
- Populatie: Atleten en actieve volwassenen.
- Interventie: PBM voor of na inspanning, meestal 660–850 nm.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde zuurstofdynamiek in spieren
- Minder spierschade na inspanning
- Snellere spierherstelprocessen
- Studietype: Systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Uitgebreid overzicht; noodzaak voor uniforme doseringen.
5. Ailioaie LM & Ailioaie C. Photobiomodulation and sports: a narrative review with an RCT example. 2021.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8706093/
- Populatie: Gezonde mannen (RCT) + bredere sportpopulatie in review.
- Interventie: PBM toegepast op biceps vóór krachtinspanning.
- Belangrijkste bevindingen:
- Lagere vermoeidheid tijdens testen
- Langere tijd tot spierfalen
- Studietype: RCT + narratieve review.
- Sterke punten/beperkingen: Gericht op één spiergroep; breder onderzoek nodig.
6. De Oliveira et al. Photobiomodulation preconditioning improves muscular performance: systematic review (2018).
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29090398/
- Populatie: Gerandomiseerde studies met atleten/gezonde deelnemers.
- Interventie: PBM toegepast vóór training of inspanning.
- Belangrijkste bevindingen:
- Consistente vermindering van spiervermoeidheid
- Verbeterde prestaties in verschillende sporttesten
- Studietype: Systematische review & meta-analyse.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke ondersteuning; variatie in protocollen.
3) Meer energie & minder vermoeidheid
1. Salehpour F., et al. Transcranial PBM improves brain energy metabolism via cytochrome-c oxidase activation (2023)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10552827/
- Populatie: Overzicht van dier- en humane onderzoeken naar hersenenergie en mitochondriën.
- Interventie: Rood/NIR hersen-PBM (meestal 630–1064 nm).
- Belangrijkste bevindingen:
- Verhoogde activiteit van cytochroom-c-oxidase
- Verhoogde ATP-productie in de hersenen
- Betere cognitieve energiebeschikbaarheid
- Studietype: Systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk mechanistisch bewijs; klinische parameters variëren.
2. Naeser MA., et al. Transcranial PBM for chronic brain dysfunction — improved fatigue & cognition (2022)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9271305/
- Populatie: Patiënten met langdurige cognitieve klachten.
- Interventie: Rood/NIR tPBM toegepast op de prefrontale cortex.
- Belangrijkste bevindingen:
- Minder mentale vermoeidheid
- Verbeterde aandacht en verwerkingssnelheid
- Verbeterde stemming
- Studietype: Klinische interventiestudie.
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend; geen placebo-controle.
3. Vargas E., et al. PBM increases cerebral oxygenation & alertness (NIR 1064 nm) — randomized trial (2017)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5445709/
- Populatie: Gezonde volwassenen.
- Interventie: 1064 nm NIR op voorhoofd gedurende 8 minuten.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename van zuurstofvoorziening in de hersenen
- Hogere alertheid
- Mogelijke verhoging van mentale energie
- Studietype: Gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke fysiologische metingen; korte interventieduur.
4. Henderson TA, et al. Neuroenergetic benefits of PBM — review (2022)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35149652/
- Populatie: Humane en diermodellen gericht op energievoorziening van neuronen.
- Interventie: Diverse PBM-golflengten van 630–1064 nm.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toegenomen ATP-synthese
- Lagere oxidatieve stress
- Verbeterde mitochondriale functie
- Studietype: Mechanistische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke biologische onderbouwing; variatie tussen studies.
5. Darlot F, et al. PBM reshapes energy metabolism in neurons — experimental & translational evidence (2022)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35413191/
- Populatie: Dier- en celstudies aangevuld met vroege klinische data.
- Interventie: PBM met rood/NIR voor mitochondriale stimulatie.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde ATP-productie
- Betere energie-efficiëntie in neuronen
- Potentiële toepassing bij vermoeidheidsklachten
- Studietype: Translational research review.
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend; beperkte grootschalige humane data.
6. Hwang J, et al. PBM for mental fatigue — randomized sham-controlled trial (2016)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27285902/
- Populatie: Gezonde volwassenen met mentale vermoeidheid.
- Interventie: 825 nm tPBM gericht op frontale hersengebieden.
- Belangrijkste bevindingen:
- Aanzienlijke vermindering van mentale vermoeidheid
- Verbeterde cognitieve prestaties
- Studietype: Dubbelblind, placebo-gecontroleerd onderzoek.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk design; één sessie — effect op lange termijn onbekend.
4) Pijnvermindering (spier- & gewrichtspijn)
1. González-Muñoz A, et al. Efficacy of photobiomodulation therapy in the treatment of pain and inflammation: Systematic review (2023)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10094541/
- Populatie: Klinische onderzoeken naar acute en chronische musculoskeletale pijn.
- Interventie: Lokale toepassing van rood en nabij-infrarood PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Vermindering van pijnscores in meerdere RCT's
- Verminderde ontstekingsmarkers
- Verbeterd herstel van weefsels
- Studietype: Systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Goede hoeveelheid RCT’s; variatie in dosering en parameters.
2. Hamblin MR. Mechanisms and applications of the anti-inflammatory effects of photobiomodulation (2017)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5523874/
- Populatie: Preklinische en klinische onderzoeken naar ontsteking en pijn.
- Interventie: Rood/NIR PBM op cellen, diermodellen en menselijke weefsels.
- Belangrijkste bevindingen:
- Afname van pro-inflammatoire cytokines
- Toename van M2-macrofagen (herstellend type)
- Verminderde oxidatieve stress
- Studietype: Mechanistische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke biologische basis; behoefte aan uniforme klinische protocollen.
3. Tomazoni SS, et al. IR LLLT before exercise reduces post-exercise soreness and markers (2019)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6885272/
- Populatie: Gezonde mannelijke sporters.
- Interventie: Infrarood LLLT vóór intensieve oefening.
- Belangrijkste bevindingen:
- Aanzienlijke vermindering van spierpijn na inspanning
- Lagere CK-waarden en oxidatieve stress
- Betere spierherstelmarkers
- Studietype: Gerandomiseerde, placebo-gecontroleerde studie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk gecontroleerd; alleen korte termijn en kleine groep.
4. Tsou YA, et al. Effects of PBMT for delayed-onset muscle soreness: systematic review & meta-analysis (2025)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12286287/
- Populatie: Onderzoeken naar spierpijn (DOMS) bij gezonde volwassenen.
- Interventie: PBM toegepast vóór of na inspanning.
- Belangrijkste bevindingen:
- Vermindering van DOMS-intensiteit op verschillende tijdspunten
- Betere spierfunctie tijdens herstel
- Studietype: Systematische review en meta-analyse.
- Sterke punten/beperkingen: Goede hoeveelheid trials; werking afhankelijk van tijdstip van toepassing.
5. Zecha FJ, et al. LLLT/PBM in oral mucositis & tissue injury (2016 review)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4846477/
- Populatie: Kankerpatiënten met orale mucositis door chemo of bestraling.
- Interventie: Lokale LLLT op mondslijmvlies.
- Belangrijkste bevindingen:
- Significante pijnvermindering
- Versnelde genezing van mondlaesies
- Verminderde ernst van mucositis
- Studietype: Systematische review met praktijkrichtlijnen.
- Sterke punten/beperkingen: Zeer sterk klinisch bewijs; specifieke medische context.
6. González-Muñoz A, et al. PBM as adjunctive therapy for chronic musculoskeletal pain (2023)
https://www.mdpi.com/2076-3417/15/8/4161
- Populatie: Patiënten met knie-artrose, tendinopathie en lage rugpijn.
- Interventie: PBM toegevoegd aan fysiotherapie of standaardzorg.
- Belangrijkste bevindingen:
- Extra pijnvermindering bovenop reguliere therapie
- Verbeterde functionaliteit
- Studietype: Systematische review en trialsamenvatting.
- Sterke punten/beperkingen: Positief beeld; nood aan grotere RCT's.
5) Neurologische voordelen (focus, geheugen & cognitie)
1. Naeser MA, et al. Improved cognitive function after transcranial LED treatments in chronic TBI (2011 / 2016)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3104287
- Populatie: Personen met chronisch traumatisch hersenletsel (TBI) en cognitieve beperkingen.
- Interventie: Herhaalde transcraniële rood/NIR LED-sessies (633–870 nm).
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde aandacht
- Verbeterd geheugen
- Verbeterde executieve functies
- Studietype: Pilotklinische rapporten.
- Sterke punten/beperkingen: Consistente verbeteringen; behoefte aan grotere gecontroleerde RCT’s.
2. Qu X, et al. Repeated transcranial photobiomodulation improves working memory in older adults (2022)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9514540/
- Populatie: Gezonde oudere volwassenen.
- Interventie: Zevendaagse reeks NIR tPBM-sessies.
- Belangrijkste bevindingen:
- Werkgeheugen verbeterde direct na de behandelingen
- Effect hield meerdere weken aan
- Studietype: Gerandomiseerde gecontroleerde studie.
- Sterke punten/beperkingen: Goed gecontroleerd; beperkte steekproefgrootte.
3. de Oliveira BH, et al. tPBM increases cognitive function & BDNF in adults with MCI (2024)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39423445/
- Populatie: Volwassenen met milde cognitieve beperking (MCI).
- Interventie: tPBM-sessies vs placebo/sham.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde cognitieve prestaties
- Toename in circulerende BDNF-waarden (neurotrofische factor)
- Studietype: RCT.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk ontwerp; nood aan langetermijnonderzoek.
4. Urquhart EL, et al. Transcranial PBM-induced changes in EEG and cognition (2020)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7587286/
- Populatie: Gezonde volwassenen.
- Interventie: Eén enkele sessie NIR tPBM (830 nm).
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename van delta- en theta-EEG-activiteit (geassocieerd met ontspanning en cognitieve modulatie)
- Korte-termijn cognitieve verbeteringen
- Studietype: Gecontroleerde experimentele studie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke neurofysiologische data; kleine groep deelnemers.
5. Pan W, et al. Advances in photobiomodulation for cognitive impairment (2023 review)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9945713/
- Populatie: Preklinische modellen en humane onderzoeken bij TBI, dementie en cognitieve achteruitgang.
- Interventie: Rood/NIR tPBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde cerebrale doorbloeding
- Mitochondriale ondersteuning
- Verbeteringen in cognitieve uitkomsten in meerdere studies
- Studietype: Review.
- Sterke punten/beperkingen: Zeer uitgebreid; klinische protocollen verschillen sterk.
6. Nizamutdinov D, et al. Transcranial Near-Infrared (tNIR) light in dementia: safety & cognitive effects (2021)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8219492/
- Populatie: Patiënten met dementie.
- Interventie: Herhaalde tNIR-behandelingen thuis.
- Belangrijkste bevindingen:
- Behandeling bleek veilig
- Verbeteringen in cognitie bij sommige deelnemers
- Verbeterde slaapkwaliteit en stemming gerapporteerd
- Studietype: Case series / behandelprotocol.
- Sterke punten/beperkingen: Waardevol real-world onderzoek; nood aan grotere gecontroleerde RCT’s.
6) Hormonale balans
1. Hamblin MR. Mechanisms of PBM — mitochondrial & NO release affecting endocrine cells (2017)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5523874/
- Populatie: Mechanistische studies + beperkte humane gegevens.
- Interventie: Rood en nabij-infrarood photobiomodulation.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename van ATP-productie
- Vrijgave van stikstofmonoxide (NO)
- Biologische effecten die endocriene celactiviteit en stressrespons kunnen beïnvloeden
- Studietype: Mechanistische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke biologische onderbouwing; weinig directe hormonale klinische RCT’s.
2. Yosefov-Abramson / Hernández-Bule 2024 — PBM effects on reproductive tissues
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11049838/
- Populatie: Diermodellen + kleine menselijke pilotstudies.
- Interventie: Lokale rood/NIR PBM op reproductieve weefsels.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde follikelactiviteit en levensvatbaarheid in diermodellen
- Verbeterde mitochondriale functie
- Betere doorbloeding in reproductieve structuren
- Studietype: Preklinische review + pilot-human data.
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend, maar beperkte humane hormonale data.
3. Liebert A et al. PBM and systemic neuroimmune/endocrine modulation (2020)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7673843/
- Populatie: Preklinische en klinische studies met diverse aandoeningen.
- Interventie: Systemische PBM (transcraniaal en perifeer).
- Belangrijkste bevindingen:
- Modulatie van ontstekingsmarkers
- Invloed op hypothalamus–hypofyse–bijnier-as (HPA-as)
- Mogelijke rol bij stressregulatie en hormonale balans
- Studietype: Narrative review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke mechanistische ondersteuning; gebrek aan grote humane hormonale RCT’s.
4. Clinical pilot studies — thyroiditis, thyroid nodules, reproductive medicine (Hernández-Bule 2024)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11049838/
- Populatie: Kleine groepen patiënten met schildklierproblemen of fertiliteitsissues.
- Interventie: Gericht rood/NIR PBM op schildklier of bekkengebied.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde doorbloeding
- Sommige verlichting van symptomen
- Variabele veranderingen in hormoonwaarden (niet consistent)
- Studietype: Pilotklinische observaties.
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend maar kleine aantallen + inconsistente hormonale uitkomsten.
5. Laakso EL (2023) — PBM effects on gut–brain–endocrine axes
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10216148/
- Populatie: Mechanistische + kleine humane studies.
- Interventie: Transcraniële en perifere PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Modulatie van mitochondriën in hormonale en metabole routes
- Invloed op darm–brein–hormooncommunicatie
- Mogelijk relevant voor stress, energie en hormonale regulatie
- Studietype: Review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke theoretische basis; weinig grote humane datastudies.
6. Hernández-Bule et al. (2024) — PBM & endocrine function review
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11049838/
- Populatie: Humane klinische studies, kleine RCTs, diermodellen en mechanistische studies.
- Interventie: PBM op endocrien-gerelateerde gebieden (schildklier, hersenen, testes).
- Belangrijkste bevindingen:
- Mogelijke effecten op cortisol, testosteron, schildklierhormonen en melatonine
- Mechanistische koppelingen via mitochondriële stimulatie en neuro-endocriene signalering
- Studietype: Systematische review.
- Beperkingen: Weinig grote RCT’s; hormonale uitkomsten vaak secundair; sterke variatie tussen protocollen.
7) Beter slapen
1. Saltmarche A, et al. Significant improvements in cognition & sleep reported in dementia patients after PBM (2017)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28186867/
- Populatie: Personen met milde tot matige dementie.
- Interventie: Herhaalde photobiomodulation (transcraniaal/nabij-infrarood).
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde slaapkwaliteit
- Minder nachtelijke onrust
- Verbeteringen in cognitieve functies
- Studietype: Case series.
- Sterke punten/beperkingen: Consistente caregiver-rapportages, maar geen controlegroep.
2. Nizamutdinov D, et al. tNIR in dementia: improved sleep & mood (2021)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8219492/
- Populatie: Dementiepatiënten.
- Interventie: Herhaalde tNIR-behandelingen thuis.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde slaapkwaliteit binnen circa 7 dagen
- Verbeterde stemming
- Studietype: Case series / gecontroleerd protocol.
- Sterke punten/beperkingen: Real-world setting; geen geblindeerde RCT.
3. Gaggi NL, et al. Enhancing sleep, wakefulness, and cognition with photobiomodulation (2025 review)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12350269/
- Populatie: Gezonde vrijwilligers en klinische groepen.
- Interventie: Transcraniële PBM, intranasale PBM en bright-light therapie.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde alertheid overdag
- Mogelijke ondersteuning van nachtelijke slaap
- Effecten via circadiane en mitochondriale routes
- Studietype: Review (2025).
- Sterke punten/beperkingen: Mix van interventiemethoden; opkomend onderzoeksveld.
4. Urquhart EL, et al. tPBM changes EEG & cognition; sleep-related EEG changes noted (2020)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7587286/
- Populatie: 20 gezonde volwassenen.
- Interventie: Eén sessie van 830 nm transcraniële PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename in delta- en theta-EEG-activiteit (geassocieerd met ontspanning & slaapdruk)
- Korte-termijn cognitieve verbeteringen
- EEG-profiel vertoonde overeenkomsten met vroege slaapcycli
- Studietype: Experimentele crossoverstudie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke neurofysiologie, maar slaap zelf geen primaire uitkomst.
5. Bragato EF et al. (2023) — LED Mask RCT protocol including sleep as outcome
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9902007/
- Populatie: 60 vrouwen tussen 35 en 60 jaar.
- Interventie: 633 nm en 830 nm LED-masker, 20 minuten per sessie, 3× per week, gedurende 8 weken.
- Belangrijkste bevindingen: Dit betreft een protocol — slaap wordt gemeten via PSQI, maar er zijn nog geen resultaten gepubliceerd.
- Studietype: Gerandomiseerd, dubbelblind, placebo-gecontroleerd protocol.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk design; resultaten nog in afwachting.
6. Hamblin MR (2017) & Laakso EL (2023) — PBM and melatonin/circadian mechanisms
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5523874/
- Populatie: Diermodellen, celstudies en indirecte menselijke data.
- Interventie: Rood (630–660 nm) en nabij-infrarood (800–850 nm) PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename van cytochrome c oxidase-activiteit
- Toename van ATP en stikstofmonoxide
- Mogelijke invloed op melatoninesynthese
- Normalisatie van circadiane ritmes in dieren
- Studietype: Mechanistische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke biologische basis; weinig slaapgerichte humane RCT’s.
8) Haargroei
1. Torres AE, et al. Photobiomodulation for the management of hair loss (2021)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33377535/
- Populatie: Overzicht van meerdere RCT’s bij alopecia.
- Interventie: Rood (630–660 nm) en nabij-infrarood LED helmen/caps, 2–3× per week gedurende 12–26 weken.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verschillende RCT’s tonen een toename in haardichtheid
- Verbeteringen in haargroei en haarstructuur
- Studietype: Narratieve review + samenvatting van RCT’s.
- Sterke punten/beperkingen: Brede dekking; variatie in protocollen blijft aanwezig.
2. Hamblin MR. Photobiomodulation for alopecia (2019 review)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6737896/
- Populatie: Preklinische en klinische onderzoeken.
- Interventie: PBM tussen 630–830 nm in diverse apparaten.
- Belangrijkste bevindingen:
- Stimulatie van mitochondriën in haarfollikels
- Effectiviteit bij androgenetische alopecie en alopecia areata
- Potentiële rol bij herstel na chemotherapie
- Studietype: Review.
- Sterke punten/beperkingen: Goede mechanistische onderbouwing; oudere review t.o.v. nieuwste RCT’s.
3. Lodewijckx J, et al. HAIRLASER trial — PBM to accelerate hair regrowth after chemotherapy (2023)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37060420/
- Populatie: Borstkankerpatiënten tijdens of na chemotherapie.
- Interventie: Helm- of lokaal gerichte rood/NIR PBM volgens protocol.
- Belangrijkste bevindingen:
- Versnelde haargroei vergeleken met controle
- Verbeterde kwaliteit van leven en lichaamsbeeld
- Studietype: Gerandomiseerde gecontroleerde trial.
- Sterke punten/beperkingen: Waardevol in specifieke klinische groep; matige steekproefgrootte.
4. Wang YF, et al. Clinical trial comparing three wavelengths for hair growth (2024)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40398915/
- Populatie: 68 volwassenen (18–60 jaar) met haarverlies.
- Interventie: PBM met drie golflengten:
- 650 nm
- 1550 nm
- 14.000 nm
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename in haardichtheid in alle PBM-groepen
- Afnemende dichtheid in de controlegroep
- Verminderde talgproductie van de hoofdhuid
- Studietype: Gecontroleerde klinische studie.
- Sterke punten/beperkingen: Unieke vergelijking tussen golflengten; middelgrote steekproef.
5. Charoensuksira S, et al. Light-guiding microneedle patch + LED helmet (2024)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39325239/
- Populatie: 16 patiënten met androgenetische alopecie.
- Interventie: Microneedle patch gecombineerd met LED-helm (522 nm + 633 nm), 50 mW/cm², 40 J/cm², wekelijks gedurende 24 weken.
- Belangrijkste bevindingen:
- Toename van haardichtheid in het behandelde gebied
- Verbeterde haarkwaliteit ten opzichte van controle
- Studietype: Kleine gerandomiseerde split-area trial.
- Sterke punten/beperkingen: Innovatieve methode; zeer kleine steekproef.
6. Yang K, et al. Hair growth promoting effects of 650 nm red light (ex vivo)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8577899/
- Populatie: Ex-vivo humane haarfollikelculturen.
- Interventie: Blootstelling aan 650 nm rood licht.
- Belangrijkste bevindingen:
- Stimulatie van folliculaire activiteit
- Upregulatie van mitochondriale en groeifactor-signalen
- Studietype: Mechanistische ex-vivo studie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke biologische ondersteuning; geen directe klinische toepassing.
9) Verbeterd metabolisme
1. Scontri CMCB, et al. Dose-response PBM reduces glycemia in T2DM (2023)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37171054/
- Populatie: Personen met type 2 diabetes in een gerandomiseerd dubbelblind crossover-ontwerp.
- Interventie: Rood/nabij-infrarood PBM met tijd- en doseringsvariaties.
- Belangrijkste bevindingen:
- Daling in bloedglucosewaarden
- Verbetering van hartslagvariabiliteit (HRV), wat wijst op betere autonome balans
- Studietype: Gerandomiseerde crossover RCT.
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend resultaat; grotere onderzoeken nodig.
2. Elnaggar RK, et al. PBMT vs RF vs control in adolescents with obesity (2020)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32141112/
- Populatie: Adolescenten met obesitas.
- Interventie: 635 nm PBM op abdominale vetregio’s, vergeleken met radiofrequentie en controle.
- Belangrijkste bevindingen:
- Vermindering in taille-heupratio
- Vermindering van subcutane vetdikte van de buik
- Studietype: RCT.
- Sterke punten/beperkingen: Fysieke metingen verbeterd; korte follow-upduur.
3. Roche GC, et al. LLLT for reducing hip/waist/abdomen circumference (2017)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27935737/
- Populatie: Volwassenen met BMI tussen 30–40.
- Interventie: 635–680 nm LLLT met meerdere behandelsessies.
- Belangrijkste bevindingen:
- Significante vermindering in tailleomvang
- Afname in heup- en buikomtrek
- Studietype: Gecontroleerde klinische studie.
- Sterke punten/beperkingen: Valide reducties in lichaamsomvang; metabole biomarkers niet hoofdonderwerp.
4. Magalhães FC, et al. PBM in insulin resistance & metabolic outcomes (2022 review)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36040371/
- Populatie: In-vitro, dier- en humane studies.
- Interventie: PBM met diverse parameters.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde mitochondriale functie
- Verminderde ontstekingsactiviteit
- Verbeterde metabole signalering in adipocyten en spieren
- Studietype: Narratieve/systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke theoretische ondersteuning; meer RCT’s bij mensen nodig.
5. Modena DAO, et al. LED PBM on adipose tissue — split-abdomen trial (2023)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37851070/
- Populatie: Vrouwen met obesitas.
- Interventie: Rood en infrarood LED PBM gericht op afzonderlijke delen van de buik.
- Belangrijkste bevindingen:
- Stimulatie van mitochondriële activiteit in vetcellen
- Lokale vermindering van adipose maten
- Studietype: Niet-gerandomiseerde split-area studie.
- Sterke punten/beperkingen: Interessante mechanistische markers; gebrek aan randomisatie.
6. Liu S, et al. tPBM improves metabolic parameters in diabetic mice (Nature Communications, 2023)
https://www.nature.com/articles/s42003-023-05630-3
- Populatie: Diabetische muismodellen.
- Interventie: Transcraniële PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Verbeterde werking van insulinetherapie
- Veranderde microgliale activiteit (ontstekingsmodulatie)
- Toename van energieverbruik en beweging
- Studietype: Preklinisch dieronderzoek.
- Sterke punten/beperkingen: Sterke mechanistische evidence; klinische vertaling moet worden bevestigd.
10) Betere stemming / minder angst of depressie
1. Cassano P., et al. Transcranial photobiomodulation for major depressive disorder — pilot RCT (2018)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7864111/
- Populatie: Volwassenen met een major depressive disorder (MDD).
- Interventie: Transcraniële nabij-infrarood PBM gericht op de prefrontale cortex.
- Belangrijkste bevindingen:
- Waarneembare antidepressieve effecten
- Verbeterde stemming ten opzichte van baseline
- Goede tolerantie en haalbaarheid
- Studietype: Gerandomiseerde, dubbelblinde, sham-gecontroleerde pilotstudie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk ontwerp maar kleine steekproefgrootte.
2. Ji Q., et al. Photobiomodulation improves depression symptoms — meta-analysis (2024)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38356614/
- Populatie: RCT’s en gecontroleerde studies bij personen met depressieve klachten.
- Interventie: Transcraniële en perifere PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Significante vermindering in depressieve symptomen vergeleken met placebo
- Beperkt aantal hoogwaardige RCT’s beschikbaar
- Studietype: Systematische review en meta-analyse.
- Sterke punten/beperkingen: Statistisch aangetoond effect; heterogene protocollen.
3. Cho Y., et al. Meta-analysis: Efficacy of tPBM for depressive symptoms (2023)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37651208/
- Populatie: Gerandomiseerde en sham-gecontroleerde trials.
- Interventie: Diverse transcraniële PBM-protocollen.
- Belangrijkste bevindingen:
- Ondersteuning voor effectiviteit van tPBM
- Veel onderzoeken ondergepowerd door kleine steekproeven
- Studietype: Meta-analyse.
- Sterke punten/beperkingen: Grondige analyse, maar beperkt door geringe trialgroottes.
4. Iosifescu DV, et al. ELATED-3 multicenter randomized sham-controlled trial (2022)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35950904/
- Populatie: Patiënten met een major depressive disorder over meerdere onderzoekscentra.
- Interventie: Transcraniële PBM met vooraf gedefinieerde irradiantie- en energiedrempels.
- Belangrijkste bevindingen:
- Minimaal benodigde dosis om klinisch effect te bereiken
- Lage doseringen toonden geen effect
- Studietype: Multicenter gerandomiseerde gecontroleerde studie.
- Sterke punten/beperkingen: Onderstreept belang van correcte dosering; variatie tussen centra.
5. Guu TW, et al. Wearable tPBM for MDD — randomized double-blind sham-controlled trial (2025)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39706483/
- Populatie: Personen met major depressive disorder.
- Interventie: Zelf toe te passen draagbare tPBM-apparatuur.
- Belangrijkste bevindingen:
- Goed verdragen en haalbaar in dagelijks gebruik
- Lage dosering bleek onvoldoende voor antidepressief effect
- Verbeterde slaapkwaliteit werd gerapporteerd
- Studietype: Gerandomiseerde dubbelblinde sham-gecontroleerde studie.
- Sterke punten/beperkingen: Realistische praktijksituatie; lage dosering beperkt effectiviteit.
6. Coelho DRA, et al. Dose-finding RCT of tPBM — neurometabolite changes & clinical correlations (2025)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40429396/
- Populatie: Volwassenen met MDD.
- Interventie: Variërende doseringen transcraniële PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- Dosisafhankelijke veranderingen in neurometabolieten (NAA, Cho, Cr)
- Correlatie tussen metabole veranderingen en klinische verbetering
- Studietype: Gerandomiseerde dubbelblinde dosisvergelijkende studie.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk mechanistisch ontwerp; studies in vroege fase.
11) Vermindering van ontstekingen (artritis & auto-immuunaandoeningen)
1. Zhang R., et al. Mechanisms & efficacy of PBM in inflammatory disease (2023)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10531845/
- Populatie: Humane en dierstudies gericht op ontstekingsziekten.
- Interventie: Diverse rood- en nabij-infrarood PBM-protocollen.
- Belangrijkste bevindingen:
- Daling van ontstekingsmarkers
- Verbeterde weefselherstelmechanismen
- Positieve effecten bij gewrichtsziekten en auto-immuunmodellen
- Studietype: Systematische review (2023).
- Sterke punten/beperkingen: Zeer uitgebreid; variatie in behandelingsprotocollen blijft een beperking.
2. Hamblin MR. Anti-inflammatory effects of PBM — mechanistic review (2017)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5523874/
- Populatie: Cel-, dier- en humane studies.
- Interventie: Rood en nabij-infrarood licht.
- Belangrijkste bevindingen:
- Daling van oxidatieve stress
- Daling van ontstekingsbevorderende cytokines
- Toename van vasodilaterend stikstofmonoxide (NO)
- Modulatie van mitochondriën en immuunactiviteit
- Studietype: Mechanistische review.
- Sterke punten/beperkingen: Sterk biologisch fundament; klinische PBM-protocollen verschillen sterk.
3. Oliveira S., et al. PBM for knee osteoarthritis — systematic review (2024)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38775202/
- Populatie: RCT’s bij patiënten met knie-artrose.
- Interventie: Laser- of LED-PBM met verschillende parameters.
- Belangrijkste bevindingen:
- Pijnvermindering
- Mogelijke verbetering in mobiliteit en functioneren
- Studietype: Systematische review en meta-analyse (2024).
- Sterke punten/beperkingen: Geaggregeerde data; lage zekerheid door heterogene protocollen.
4. González-Muñoz A., et al. PBM for chronic pain & inflammation — systematic review (2023)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10094541/
- Populatie: Personen met chronische pijn en ontstekingsaandoeningen.
- Interventie: Laser- en LED-gebaseerde PBM.
- Belangrijkste bevindingen:
- PBM toont gunstige effecten op pijn en ontsteking
- Verschillende indicaties profiteren in wisselende mate
- Studietype: Systematische review.
- Sterke punten/beperkingen: Uitgebreid overzicht; noodzaak voor gestandaardiseerde RCT's.
5. Stausholm MB., et al. Efficacy of LLLT in knee osteoarthritis — BMJ Open (2019)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12326686/
- Populatie: Placebo-gecontroleerde LLLT-onderzoeken bij knie-artrose.
- Interventie: Diverse doseringsprotocollen voor LLLT.
- Belangrijkste bevindingen:
- Aanzienlijke vermindering van pijn
- Verbeterde gewrichtsfunctie
- Studietype: Systematische review en meta-analyse (2019).
- Sterke punten/beperkingen: Sterk bewijs, maar variatie in doseringen tussen studies beperkt vergelijkbaarheid.
6. Lourinho I., et al. LLLT in adults with rheumatoid arthritis — systematic review & meta-analysis (2023)
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12326686/
- Populatie: Volwassenen met reumatoïde artritis.
- Interventie: Diverse LLLT/PBM-protocollen.
- Belangrijkste bevindingen:
- Daling van ontstekingsmarkers
- Pijnvermindering
- Verbeteringen in functioneren (in sommige studies)
- Studietype: Systematische review en meta-analyse (2023).
- Sterke punten/beperkingen: Veelbelovend, maar kleine cohorten en variërende methodologie.